چالش‌‌های حفاظت از گونه بومی سنجاب ایرانی (Sciurus anomalus) در جنگل‌‌های بلوط زاگرس

حفاظت از محیط‌زیست قبل از هر چیز نیازمند کسب دانش کافی از اجزای بوم سازگان و کنش متقابل میان آن ها است. سنجاب ایرانی به عنوان یکی از پستانداران مهم جنگل‌‌های زاگرس به زیستگاه‌‌های جنگلی وابسته است. وضعیت حفاظتی این گونه در ایران مورد بررسی قرار نگرفته و در پایگاه داده اتحادیه جهانی حفاظت  (IUCN)در رده بندی کمترین نگرانی قرار دارد. در حال حاضر این گونه بومی با تخریب گسترده جنگل زاگرس به دلایلی از جمله تغییرات آب و هوایی، آفات و بیماری‌‌ها، پروژه‌‌های ساختمانی، چرای دام، تغییر کاربری اراضی و نظیر آن روبرو است. در مجموع، اطلاعات کمی در مورد تاریخچه تکاملی، محدوده پراکنش جغرافیایی، وضعیت بوم‌‌شناختی، الگوی توزیع و شرایط زیستی این گونه وجود دارد و اثرات تخریب جنگل‌‌های زاگرس بر روی این گونه معلوم نیست. مهمترین عوامل تهدید برای این گونه جنگل‌‌زدایی، شکار و کشاورزی در اراضی جنگلی هستند. در سال‌‌های اخیر متاسفانه این گونه با ارزش در ایران به حیوان خانگی تبدیل شده و به همین دلیل شکارچیان اقدام به شکار این گونه و فروش آن می‌‌کنند. با وجود اینکه در حال حاضر وضعیت حفاظتی این گونه مورد پژوهش قرار نگرفته اما پیش بینی می‌‌شود که با روند روبه افزایش تخریب جنگل‌‌های زاگرس، این گونه در آینده‌‌ای نه چندان دور در معرض تهدید قرار گیرد. در این مطالعه براساس مرور منابع صورت گرفته و اطلاعات موجود، مشکلات و چالش‌‌های موجود جهت حفاظت از سنجاب ایرانی مورد بحث قرار گرفته و خلاءهای پژوهشی در این رابطه مشخص گردیدند و در نهایت راه‌‌کارهای پژوهشی جهت حفاظت از این گونه بومی با ارزش ارایه شد.